Langzaam doet de herfst haar intrede. Hier in Zuid-Limburg zorgt momenteel windkracht zes ervoor dat de bladeren van de bomen loskomen en zich met grof geweld op de grond een nieuwe laag vormen. Ter bescherming van de vele dier – en plantsoorten bieden de neergedaalde bladeren plaats voor overwintering: biedt het de juiste warmte, voeding en bescherming.  Prachtig hoe de natuur werkt en bijzonder als we deze wijsheid kunnen implementeren in ons eigen leven. Deze krachtige kennis kunnen gebruiken bij levensbepalende verlieservaringen en de nodige rouw daaromtrent want wat komt bij jou los als het in jouw leven hard stormt?

De herfst biedt mij ieder jaar weer het nodige inzicht van loskomen. Wat dat betreft leef ik graag de vier jaargetijden. Ik houd bijzonder veel van de natuurlijke wisselingen per seizoen; de transformatieve kracht die ik in mijn dagelijkse leven ervaar en waar ik doorheen mag leven. Soms is dit lastig, veelal gaat dit vanzelf. Lange tijd kun je de harde herfstwind in de rug voelen en dan ineens heb je deze pal tegen.
En wat doe jij dan?

Als kind is mij geleerd om bij tegenwind krachtig en heel hard er-tegen-in te gaan. Harder te gaan fietsen, tegen de wind in staand op je fietstrappers. Niet zeuren, doorgaan!
Op latere leeftijd leerde ik mijzelf aan om harder te gaan werken als het tegenzat. Ik voelde mijzelf daardoor veel sterker en was krachtiger in mijn overtuigingen. Het was behoorlijk vermoeiend. Uitputtend zelfs en dit vertaalde zich vervolgens in verschillende vormen van boosheid. 

Meerdere persoonlijke voorbeelden kan ik hier benoemen want net als ieder ander heb ik de nodige levensbepalende verlieservaringen in de ogen moeten kijken. En hoewel ik van jongs-af-aan heb moeten leren te dealen heb (gehad) met heftige gebeurtenissen, is het soms heel lastig om los te komen van hetgeen of degene die er niet-meer is.  Zo kan ik mij herinneren dat ik een jaar of 10 geleden voor het eerst – tussentijds een opdracht terug moest geven. Ik werkte op dat moment een jaar of tien als zelfstandig professional, had de nodige transformatieprocessen begeleid en succesvol afgerond. Tot ik bij deze partij werd ingehuurd.
Daar waar op alle lagen binnen de organisatie men oprecht blij was met mijn aanpak en aanwezigheid, waren het mijn twee directe collegae die ten behoeve van zichzelf de nodige transformatie frustreerden. Zichtbaar voor iedereen en onhoudbaar voor mij. Omdat onze direct leidinggevende geen gesprek met mij en hen hierover aan wenste te gaan, hield het voor mij op. In de wetenschap dat er in het traject het nodige mis zou gaan, heb ik met een knoop in mijn maag mijn opdracht na 7 maanden moeten loslaten. Ik heb er veel last van gehad. Boos op mijzelf dat het mij niet was gelukt om de eindverantwoordelijken te overtuigen van hetgeen achter de gesloten deuren afspeelden terwijl de hele organisatie daar last van ondervond. Nog geen jaar later kwam alle s##t boven tafel en haalde dit zelfs het landelijk nieuws. Ik moest leren loskomen van mijn ego! 

Een ander persoonlijk voorbeeld.

Graag wilde ik naar Zuid-Limburg verhuizen – samen met Menno (mijn levenspartner) oud worden in het zuiden van het land. Dat was mijn wens en hoop. Een lange tijd voelde Menno geen ruimte om met mij mee te gaan. Tot hij tijdens de Coronapandemie ook de mogelijkheid kreeg om meer vanuit huis te werken. Wij hebben toen direct ons huis in Haarlem te koop aangeboden. We vonden een fantastisch nieuw huis in het zuiden en alles werd in werking gezet om te gaan verhuizen. Tot Menno op een avond tegen de grond viel, werd opgenomen in het zienhuis en hij alvleesklierkanker bleek te hebben.
Patsboem, ongeneeslijk en nog een beperkte tijd van leven!
We zijn uiteindelijk toch verhuisd. Samen hebben we nog zes maanden in ons nieuwe huis kunnen wonen. Toen hij overleed nam hij mijn hoop om met hem oud te worden in het zuiden met zich mee. Deze wens moest ik gaan loslaten. Ik moest gaan loskomen van het idee dat het mogelijk was. 

Enkele weken na zijn overlijden voelde ik een enorme boosheid in mijzelf ontstaan. Ik kon er onvoldoende bij om te begrijpen waar dit vandaan kwam. Bij een fantastische anger-therapeut leerde ik dat dit puur mijn verdriet was. Onder die enorme berg van woede zat mijn verdriet diep weggestopt. 

De oude kracht van tegen de wind in moeten bewegen werd mij ineens heel duidelijk. Deze boosheid had mij altijd de kracht gegeven om in de levensstorm staande te blijven om daarna weer in beweging te kunnen komen. Tot dat moment was het nuttig en hielp het mij te in het leven. 

Als klein meisje deed ik dit al. Er was weinig ruimte en liefde in het gezin – alleen als ik bozig was werd er aandacht gegeven. Als puber was ik heel onzeker en werd ik veel gepest. Door de kracht van boosheid heb ik die eerste jaren kunnen overleven terwijl iedereen in mijn omgeving dacht dat het goed met mij ging. In de jaren daarna idem dito: op mijn werk, in relaties, binnen vriendschappen, bij afwijzing, tijdens een intensieve relatiebreuk, bij intens verdriet … was de kracht van mijn innerlijke woede mijn motor om door te kunnen.
En na het overlijden van Menno zag ik hoeveel energie mij dit altijd heeft gekost. Pas toen ontdekte ik dat ik beter door het oog van de storm heen kon blijven bewegen waardoor ik kon blijven dansen in de regen.

Ik heb geleerd.

Ik heb veel geleerd van al die levensstormen en heb hierdoor de wijsheid dat ik – door anders te gaan lopen, de wind opzij of in de rug kan voelen waardoor het lichter wordt. Ik heb geleerd door rustig te blijven en goed te kijken wat ik nodig heb, ik blijvend door het oog van de storm heen kan bewegen. Ik heb ervaren dat de storm dan alles meeneemt. Alles dat-en-wat mij niet-langer-meer dient loskomt daar waar het ooit mijn voeding was om te overleven. Mijn persoonlijke manier van overwinteren (b)leek.

Wat bijzonder hoe deze levenservaringen mij tot een lichter mens hebben getransformeerd. 

Dus,
op zo een stormachtige dag als vandaag, ga ik bewust naar buiten. Gooi ik vol vertrouwen mijn haren los en laat ik de natuur de rest doen. En terwijl ik vanmiddag buiten was en mijn haar wild alle kanten opvloog, voelde ik het bevrijdende van het loskomen en brak er een waterige herfstzon door.

Wil jij ook leren om door het oog van de storm te kunnen bewegen? Kom dan van 30 november tot en met 5 december 2025 naar Terra Nova in Frankrijk.
Gun jezelf een week om stil te staan bij wat jij nodig hebt om in beweging te blijven na jouw levensbepalende verlieservaring(en).

Zie: https://terranova.center/rouwretraite-tussen-loskomen-en-leven/